چرا کمک فنر صدا می‌دهد؟

کمک فنرها از اجزای کلیدی سیستم تعلیق خودرو هستند که وظیفه جذب ضربات و لرزش‌های جاده را بر عهده دارند. خرابی کمک فنر می‌تواند باعث بروز صداهای آزاردهنده، اختلال در عملکرد سیستم تعلیق و حتی کاهش ایمنی رانندگی شود. اما چرا کمک فنر صدا می‌دهد؟ علت صدا دادن کمک فنر معمولاً به دلایلی مثل خرابی داخلی یا نشتی روغن، فرسودگی بوش‌ها و ضربه‌گیرها، نصب نادرست یا شل بودن اتصالات، استفاده نادرست از فنر جمع کن، زنگ‌زدگی و خوردگی قطعات فلزی، شکستگی فنر و یا ورود گرد و خاک و جسم خارجی به سیستم تعلیق برمی‌گردد؛ این مشکلات باعث می‌شود قطعات به هم برخورد کنند یا کارایی خود را از دست بدهند و در نتیجه صداهای غیرعادی همچون تق‌تق، جیرجیر یا خش‌خش ایجاد شود.

در این مقاله به طور مفصل به بررسی دلایل صدادادن کمک فنر، نشانه‌های خرابی این قطعه، همچنین اهمیت ابزار فنر جمع کن در تعمیر و تعویض کمک فنر می‌پردازیم.

وظیفه‌ی کمک فنر چیست؟

کمک فنر یکی از اجزای اصلی سیستم تعلیق خودرو است که نقش آن بسیار فراتر از “جذب ضربه” است. اگرچه بسیاری کمک فنر را صرفاً برای نرم کردن حرکت خودرو می‌دانند، اما عملکرد دقیق و اهمیت آن بیشتر و حیاتی‌تر از این موارد است.

• جذب و کنترل ارتعاشات: هنگامی که خودرو از روی دست‌انداز، چاله یا ناهمواری‌ها عبور می‌کند، فشار و ضربه ابتدا توسط فنرها جذب می‌شود. فنرها تمایل دارند پس از فشرده‌شدن دوباره باز شوند. اگر فقط فنر وجود داشته باشد، خودرو دچار جهش و بالا و پایین پریدن‌های متوالی می‌شود. کمک فنر با کنترل و کند کردن این حرکت فنر، اجازه نمی‌دهد خودرو بی‌دلیل بالا و پایین بپرد یا به اصطلاح “نوسان” کند.
• افزایش پایداری و ایمنی: به کمک عملکرد کمک فنر، تایرها دائماً با سطح جاده در تماس باقی می‌مانند. اگر کمک فنر نباشد یا خراب شود، تایر از زمین جدا شده و تماس چرخ با جاده مختل می‌شود که این مسئله باعث کاهش چسبندگی، افزایش مسافت ترمز و حتی از دست رفتن کنترل خودرو می‌شود.
• بهبود کنترل و فرمان‌پذیری: کمک فنر نقش مهمی در پایداری خودرو هنگام عبور از پیچ‌ها ایفا می‌کند. با کاهش حرکت ناگهانی بدنه، مخصوصاً در سر پیچ‌ها یا هنگام تغییر مسیر سریع، چسبندگی و کنترل بیشتر می‌شود و احتمال واژگونی کاهش می‌یابد.
• محافظت از قطعات دیگر خودرو: با کنترل ضربات و نوسانات، کمک فنر مانع انتقال لرزش و ضربه‌های شدید به قطعات دیگر سیستم تعلیق، جلوبندی و حتی اتاق خودرو می‌شود و باعث افزایش عمر این اجزا می‌گردد.
• افزایش راحتی سرنشینان: کمک فنر، ضربات وارده از سطح جاده را تا حد زیادی جذب می‌کند و باعث حرکت نرم‌تر اتاق خودرو و افزایش آرامش و راحتی سرنشینان می‌شود.

چرا کمک فنر صدا می‌دهد؟ 

کمک فنر به طور معمول نباید صدای غیرعادی داشته باشد. شنیدن هرگونه صدا از این ناحیه، نشانه‌ی وجود ایراد یا خرابی در سیستم تعلیق خودرو است. صداهای مختلف مثل تق‌تق، ضربه، جیرجیر یا حتی صدای خش‌خش، هر یک می‌توانند علت خاص خود را داشته باشند. در ادامه دلایل اصلی صدادادن کمک فنر را به‌صورت تخصصی بررسی می‌کنیم:

خرابی داخلی یا نشتی کمک فنر

یکی از اصلی‌ترین دلایل صدای کمک فنر، خرابی داخلی آن است. کمک فنرها معمولاً با ترکیبی از روغن و گاز کار می‌کنند. اگر نشتی اتفاق بیفتد یا اجزای داخلی فرسوده شود، کمک فنر نمی‌تواند حرکت فنر را کنترل کند و در نتیجه، هنگام عبور از دست‌انداز یا چاله‌ها صدای کوبش یا تق‌تق ایجاد می‌شود.

آسیب دیدن یا فرسودگی بوش‌ها و ضربه‌گیرها

بوش‌های لاستیکی و ضربه‌گیرها نقش شوک‌گیر بین قطعات فلزی دارند. اگر این قطعات پاره یا خشک شوند، قطعات فلزی مستقیماً به هم ضربه می‌زنند و همین برخورد، صدای تقه یا ضربه تولید می‌کند. معمولاً این صداها در سرعت‌های پایین و هنگام عبور از ناهمواری‌ها بیشتر شنیده می‌شود.

ایراد در نصب یا تنظیم فنر و کمک فنر

اگر بعد از تعویض کمک فنر، در جای خود به درستی بسته نشود، یا فنر جمع کن به‌درستی استفاده نشود، فنر در محل خود قرار نمی‌گیرد و منجر به ایجاد سر و صدای غیرطبیعی می‌شود. همچنین اگر پایه‌های کمک یا پیچ‌ها شل باشند، تکان خوردن کمک فنر یا فنر، صدای ضربه ایجاد می‌کند.

فرسودگی و زنگ‌زدگی قطعات فلزی

سایش یا زنگ‌زدگی قطعات فلزی کمک فنر، به خصوص در نواحی مرطوب یا پس از گذشت زمان، موجب سایش فلز به فلز و ایجاد صدای جیرجیر یا خش‌خش می‌شود.

خرابی یا شکستگی فنر

شکستگی یا تغییر شکل فنر نیز ممکن است باعث ایجاد صدای تق‌تق در حرکت شود. فنر شکسته بار اضافی و فشار غیرطبیعی به کمک فنر می‌آورد و ممکن است قطعات به هم بمالند و صدا دهند.

ورود گرد و غبار یا جسم خارجی

در بعضی موارد، ورود گرد و خاک یا یک جسم سخت مثل سنگ‌ریزه بین اجزای سیستم تعلیق، مخصوصاً روی صداگیر و کمک فنر، موجب صدای جیرجیر یا ضربه می‌شود.

استفاده از قطعات نامرغوب یا ناسازگار

نصب کمک فنرهای بی‌کیفیت، نامرغوب یا غیر استاندارد، یکی دیگر از دلایل ایجاد صدا و خرابی سریع است. این قطعات معمولاً با خودرو به‌خوبی هماهنگ نمی‌شوند و سریع‌تر آسیب می‌بینند.

نشانه‌های اصلی خرابی کمک فنر

علاوه بر صدادادن، نشانه‌های زیر نیز می‌تواند نشانه‌ای از خرابی کمک فنر باشد:

• افزایش مسافت ترمز
• تکان شدید بدنه در سرعت‌گیر یا دست‌اندازها
• ساییدگی غیرطبیعی لاستیک‌ها
• ناپایداری خودرو در پیچ‌ها یا باد جانبی
• نشتی روغن روی بدنه کمک فنر

اهمیت ابزار فنر جمع کن در تعمیرات

استفاده از فنر جمع کن نقش کلیدی در تعمیرات و تعویض کمک فنر ایفا می‌کند. فنر خودرو تحت فشار بسیار بالاست و باز کردن آن بدون استفاده از فنر جمع کن می‌تواند برای تعمیرکار و قطعات مجاور خطرناک باشد. با این ابزار، فنر به صورت کنترل‌شده فشرده و آزاد می‌شود، احتمال آسیب رسیدن به کمک فنر یا وارد آمدن صدمه جسمی به تعمیرکار به حداقل می‌رسد. در ادامه این مطلب فواید استفاده از ابزار کمک فنر را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد.

ایمنی بالا

فنرهای سیستم تعلیق خودرو تحت فشار بسیار زیاد و دائمی قرار دارند. اگر بخواهیم کمک فنر را بدون استفاده از فنر جمع کن باز کنیم، انرژی انباشته شده در فنر ممکن است ناگهان آزاد شود که می‌تواند منجر به آسیب شدید به مکانیک یا حتی افراد اطراف شود. فنر جمع کن این امکان را فراهم می‌کند که فنر را به صورت کنترل شده و ایمن فشرده و آزاد کنید، بنابراین به هنگام خرابی کمک فنر استفاده از این ابزار در کارگا‌ه‌ها و حتی تعمیرات خانگی، یک ضرورت جدی و استاندارد ایمنی محسوب می‌شود.

جلوگیری از آسیب به قطعات

هنگامی که از فنر جمع کن استفاده می‌شود، فنر تحت کنترل قرار گرفته و ریسک آسیب به بدنه خودرو، کمک فنر یا خود فنر عملاً به صفر می‌رسد. در غیر این صورت ممکن است فنر یا کمک فنر پیچ بخورد، ترک بردارد یا حتی بشکند که این موضوع علاوه بر هزینه مالی، می‌تواند منجر به تعویض کل مجموعه کمک فنر و فنر شود.

نصب و تعویض راحت‌تر و دقیق‌تر

فنر جمع کن با گرفتن دو سر فنر و فشرده‌کردن آن، به تعمیرکار اجازه می‌دهد که راحت‌تر و با اطمینان بالاتر کمک فنر یا سایر اجزا (مثل ضربه‌گیر یا بوش‌ها) را باز یا بسته کند. بدون این ابزار، بستن یا جا انداختن اجزای سیستم تعلیق بسیار دشوار و احتمال خطا و نصب اشتباه بالا می‌رود. بنابراین به هنگام خرابی کمک فنر از ابزار فنر جمع کن استفاده کنید.

حفظ فرم و سلامت فنر

بعضی از فنرها در هنگام باز و بسته شدن ظریف هستند. فنر جمع کن با توزیع فشار در تمام طول فنر، از تاب خوردگی یا کج شدن فنر جلوگیری می‌کند. این موضوع به سلامت و دوام فنر پس از تعمیر کمک می‌کند.

افزایش سرعت و راندمان کار

استفاده از فنر جمع کن نه تنها کار را ایمن‌تر، بلکه بسیار سریع‌تر می‌کند. مکانیک به جای صرف زمان و تلاش مضاعف برای باز و بسته کردن فنر به روش‌های غیر استاندارد، با این ابزار ظرف چند دقیقه می‌تواند عملیات را انجام دهد.

فنر جمع کن دستی مدل B2004 از برند LK یکی از ابزارهای حرفه‌ای و کاربردی است که برای تعمیرکاران خودرو و کارگاه‌های مکانیکی طراحی شده است. این محصول با استفاده از آلیاژ فولاد باکیفیت و طراحی مهندسی‌شده، انتخابی عالی برای فشرده‌سازی فنرهای خودرو در فضاهای محدود است. اگر به دنبال یک ابزار ایمن، بادوام و کاربردی هستید، فنر جمع کن LK مدل B2004 می‌تواند نیازهای شما را برآورده کند. برای خرید انواع ابزار فنر جمع کن و دیگر ابزار مکانیکی می‌توانید به فروشگاه ایزی ابزار مراجعه نمایید. با فنر جمع کن حرفه‌ای، کمک‌فنر را راحت باز و بسته کن!

و در آخر

وجود صدا در ناحیه کمک فنر بی‌اهمیت نیست و معمولاً نشانه‌ای از خرابی کمک فنر یا اجزای مرتبط با آن است. بررسی دوره‌ای قطعات تعلیق، استفاده از ابزارهایی مثل فنر جمع کن در تعمیرات، و توجه به علائم خرابی می‌تواند به افزایش عمر و عملکرد صحیح سیستم تعلیق کمک کند. به یاد داشته باشید که بی‌توجهی به صدای غیرعادی کمک فنرها ممکن است باعث تشدید آسیب و هزینه‌های بیشتر شود.